BDDK, bankaları Türkiye'de olası bir ekonomik kriz senaryosunda ne yapabileceklerini görmek için stres testine tabi tutarak üç aşamalı senaryoda durumlarını gözlemleyerek rapor çıkardı. Bu raporda testi bütün bankalar geçti ve Türk bankalarının olası şoklara dayanıklı olduğu görüldü. Amerika'daki aynı araştırmada 19 büyük bankadan 4'ü bu testleri geçememişti.
Ekonomi yüzde 10 daralsa da döviz kuru yüzde 40 çıksa da, faiz bir anda 3 puan birden artsa da Türk bankaları bu tür şoklara hazır...
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Türkiye’de faaliyet gösteren bankaları, olası bir ekonomik kriz durumunda, şoklara dayanıp dayanamayacaklarını görmek amacıyla “stres testine” soktu.
Önceki gün yayınlanan son Finansal Piyasalar Raporu’nda da sonuçlarına yer verilen teste göre tüm bankalar strese dayanıklı çıktı ve testi geçti. Test kapsamında bankalara 3 ayrı ekonomik şok senaryosu uygulanırken, raporda test sonucuyla ilgili “Stres testi analizi sonuçları, güçlü sermaye yapısı ve ihtiyatlı risk yönetimi sonucunda bankacılık sektörünün en şiddetli makroekonomik şoklara karşı bile dayanıklı olduğunu ve kırılganlıkların minumum düzeyde bulunduğunu göstermektedir” denildi.
3 farklı senaryo uygulandı
Stres testinde BDDK, 3 farklı “ekonomik şok” senaryosu oluşturarak, ekonomik faaliyet, tüketici fiyatları, temerrüde düşen kredi miktarı, TL ve USD faiz oranı ve USD/TL kuru gibi çeşitli risk faktörlerinin aynı anda değişmesinin bankacılık sektörü üzerine etkisini izledi. Bu kapsamda 2012 yılının son çeyreğinde ve 2013’ün ilk çeyreğinde olmak üzere 2 dönemde sonuçlara bakıldı. Mevcut dönemde 3 senaryo analiz edildi.
İlk senaryo, ekonomide bir çeyrekte yüzde 10 daralma, ikinci senaryo, TL faizlerde bir çeyrekte 3 puanlık artış ve üçüncü senaryo, USD/TL kurunun bir çeyrekte yüzde 40 artması senaryosu olarak belirlendi.
Birinci senaryoda, ekonomik daralmanın TL faizlerde düşüşe yol açacağı ve bankacılık sektörünün kredi risklerini artıracağı görüldü. İkinci senaryo sonucunda, TL faizlerin yükselmesinin TL’ye artan talep sebebiyle USD/TL kurunu düşüreceği ve kredilerin temerrüde dönüşme oranının düşük olacağı anlaşıldı. Üçüncü senaryoda ise USD/TL kurunun artmasının temerrüde dönüşüm oranını artıracağı ve TL faizleri bir miktar düşüreceği görüldü.
Senaryo 1: Ekonomi %10 daralır
Sonuç: Bu durumda bankalar, kurlardan ve TL faizlerden gelen kazançla bu yılın son çeyreğinde 3.8 milyar lira ve 2013’ün ilk çeyreğinde 5.8 milyar lira kar elde ediyorlar. Sermaye Yeterlilik Rasyoları da yüzde 15.4 oranında gerçekleşiyor. Bu oran oldukça yüksek. Yani mali sektörde sorun olmuyor
Senaryo 2: Faiz 3 puan artar
Sonuç: Bu durumda bankaların karları 20.2 milyar azalıyor. 2013 yılı ilk 3 ayında karlardaki azalış 36.6 milyar lirayı buluyor. Ayrıca sermaye yeterlilik rasyosu yüzde 14.8 ve 13.1’e düştü. Ancak bu oranlar bile halen BDDK’nın kabul ettiği yüzde 12 oranının üzerinde.
Senaryo 3: Dolar % 40 artar
Sonuç: Bu durumda banka karları 1 milyar TL civarında arttı. Sermaye yeterlilik rasyosu da yüzde 14.4 oranında gerçekleşti. Buna göre sermaye yeterlilik rasyosundaki düşüş bütün senaryolarda ılımlı oldu. En çok zarara yol açan senaryo “TL faizlerde bir çeyrekte 3 puanlık artış” senaryosu oldu. Bu, SYR’yi gelecek iki dönem içerisinde yüzde 13.1’e kadar düşürdü.
ABD’de 19 büyük bankadan 4’ü testi geçememişti
ABD Merkez Bankası (Fed) de daha önce bankalara stres testi uygulamıştı.
Fed stres testinde finans kuruluşlarının, işsizlik oranının yüzde 13’e çıktığı, hisse fiyatlarının iki yılda yüzde 60 ve konut fiyatlarının bugünkü seviyesine göre yüzde 21 değer kaybettiği kriz durumuna dayanma gücünü değerlendirdi. Testte 19 büyük bankadan 15’i başarılı olurken 4 fire verildi.
J.P. Morgan Chase, Wells Fargo ve diğer büyük finans kuruluşları testi geçerken, Citigroup’un yanı sıra Ally Financial, SunTrust ve MetLife başarısız oldu.
Ancak daha sonra Fed’in testi uygularken senaryoları çok aşırı karamsar kurguladığına dair de eleştiriler geldi.
Gülümhan Gülten/Vatan
Yorumlar
Yorum Gönder